Czym jest samoocena pracownika? Czemu służy i jakie ma znaczenie zarówno dla pracodawcy, jak i osoby, której dotyczy ewaluacja? Jakie korzyści może przynieść każdej ze stron badania? W tym artykule, powstałym przy współpracy ze specjalistką HR Anną Morawiec-Bartosik, zebraliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, a także przygotowaliśmy dla Was gotowe ankiety online służące samoocenie pracownika.
Darmowy ebook: Ankiety dla HR od A do Z
W ebooku czekają na Ciebie gotowe szablony ankiet dla HR. Krok po kroku tłumaczymy też jak badać pracownikow przy użyciu ankiet online i jakie korzyści takie badania mogą przynieść zespołowi HR i całej firmie.
Badania pracowników. Co sprawdzają polskie firmy?
Badania opinii i nastrojów pracowniczych stają się standardem na naszym rynku. Pracodawców coraz częściej interesuje głos pracowników, jednak wciąż najpopularniejsze są te punkty styku, które niekoniecznie przynoszą organizacji najwięcej korzyści.
– Przeciętna firma w Polsce przeprowadza trzy różne badania. Najczęściej jest to exit interview, a dopiero drugie miejsce zajmują badania satysfakcji lub zadowolenia pracowników. Najpopularniejszym badaniem jest zatem to, które przeprowadzamy z pracownikiem już po rozstaniu. To niepokojące. Wielu odejściom możemy przecież zapobiegać, wsłuchując się w głos pracowników – zwraca uwagę Anna Morawiec-Bartosik, założycielka HRrebels, grupy eksperckiej skupionej na łączeniu twardych i miękkich aspektów HR i employer brandingu.
Badania pracownicze 2021. Co badali pracodawcy w Polsce?
Źródło: Wyniki III edycji Badania Analityki HR, 2021. Raport dostępny na policzHR.pl.
Regularne rozmowy z pracownikami o ich potrzebach, wysyłanie ankiet satysfakcji i anonimowe dopytywanie o problemy, z jakimi mierzą się zespoły, to podstawa stworzenia przyjaznego miejsca pracy. To też droga do podniesienia satysfakcji, a co za tym idzie również wydajności wielu pracowników. O odpowiedni feedback warto zadbać, chociażby w ramach procesu oceny pracowniczej.
Ocena wzajemna (wartości organizacyjne)
Ocena 360 pozwala w jednej ankiecie uzyskać informacje niezbędne do wzmacniania i monitorowania kluczowych wartości w organizacjach.
Wszystkie szablony
Samoocena pracownika. Definicja i przykłady badań
Ocena pracownicza służy poznaniu swoich mocnych i słabych stron. W tym celu tworzy się odpowiedni kwestionariusz, dostosowany nie tylko do przeznaczenia samego badania (można badać kompetencje przywódcze, organizacyjne czy menedżerskie), ale też do stanowiska, doświadczenia i oczekiwań wobec osoby ankietowanej. Gotowe szablony badań znajdziesz na końcu artykułu.
Samoocena pracownika najczęściej określana jest w stopniach, ze względu na to, ile osób jest zaangażowanych w proces. Z badań Anny Morawiec-Bartosik wynika, że najwięcej firm realizuje je w modelu jeden na jeden, gdzie ocenę pracowniczą uzupełnia lub wręcz samodzielnie stanowi głos przełożonego. Ale to tylko jedna z możliwych opcji. Metodologia podpowiada również badanie 270 i 360 stopni. W pierwszym przypadku głosy wymienionych wyżej stron uzupełnia ocena współpracowników badanej osoby, a w ostatnim – klientów wewnętrznych lub zewnętrznych i podwładnych.
Uwaga: Jeśli decydujemy się na badanie 360 stopni (i inne jego warianty), każda ze stron biorąca udział w ewaluacji musi otrzymać do wypełnienia ten sam kwestionariusz. Z pomocą ankiet online można łatwo zautomatyzować ich wysyłkę i wypełnienie.
– Aż 70% firm stosuje oceny pracownicze, ale zaledwie co trzecia z nich robi to w modelu 270 lub 360 stopni, który pozwala na zebranie ocen innych niż jedynie przełożonego. Mając na uwadze to, że ocena pracownicza wpływa na podwyżki, premie i awanse, nie sposób nie zauważyć, że opieranie decyzji o przyszłości pracownika jedynie na opinii przełożonego to duże ryzyko, a pomijanie w całym procesie perspektywy pracownika na jakość jego pracy to poważny błąd – dodaje Anna Morawiec-Bartosik.
Źródło: Wyniki III edycji Badania Analityki HR, 2021. Raport dostępny na policzHR.pl.
Korzyści z oceny pracowniczej dla pracodawcy i pracownika
Prawidłowa i regularna ocena pracownicza pomaga specjalistom HR i menedżerom w identyfikacji kompetencji w firmie i odpowiednim zarządzaniu kadrą. Niepotrzebnie często kojarzona z rozmową wychowawczą, w dojrzałych i profesjonalnych organizacjach jest narzędziem, które może przynieść wiele korzyści wszystkim zaangażowanym w badanie stronom.
– Samoocena pracownika jest kluczowa nie tylko do zatrzymania pracownika w organizacji, ale także do budowania jego motywacji i efektywności pracy. Wyobraźmy sobie sytuację, kiedy przełożony przychodzi do nas na rozmowę nie tylko z postawioną nam już oceną, ale i informacją o konsekwencjach z niej wynikających – brak awansu, mała podwyżka i brak premii. Efekt mógłby być inny, gdyby menedżer przed spotkaniem zobaczył, że pracownik ocenia swoją pracę wyżej i ma ku temu konkretne powody – zaznacza ekspertka HRrebels.
W pewnym sensie, dodaje, samoocena pracownika pozwala przełożonym wyjść z obowiązującej często w firmach relacji rodzic-dziecko, w której to przełożony uważa własną ewaluację podwładnego za jedyną poprawną.
– Budowanie partnerskiej relacji z pracownikami jest kluczowe nie tylko dla utrzymania ich w czasie bardzo konkurencyjnego rynku pracy, jest także sposobem na docenienie ich. Dodatkowo samoocena może dać nam dużo więcej informacji – bo zamiast zawrzeć w niej tylko pytanie o to „jak oceniasz swoją pracę w skali 1 do 5” możemy zapytać o to, co pracownik uważa za swoje mocne i słabsze strony, jak chce się rozwijać lub czy chce coś zmienić w swojej pracy. Ale możemy także sprawdzić, czy jest zadowolony z pracy lub, czy nie grozi mu wypalenie zawodowe – wylicza Anna Morawiec-Bartosik.
Webankieta to program do ankiet online
Za pomocą naszego programu możesz tworzyć ankiety online (surveys), testy wiedzy, quizy online, sondy, a także zbierać dane, np. e-maile i automatycznie generować raporty.
Bez karty kredytowej · Zrezygnuj kiedy chcesz · Program zgodny z RODO
Kultura feedbacku i samoocena pracownika w praktyce
W poprawnej ocenie pracowniczej najważniejsza jest szczerość. To wymaga wprowadzenia i pielęgnowania w organizacji kultury feedbacku, żeby pracownik czuł się bezpiecznie i miał świadomość, że jego opinia, nawet krytyczna, nie zostanie źle odebrana. To samo dotyczy drugiej strony, czyli przełożonego. Dojrzały menedżer nie ma monopolu na rację.
Pamiętajmy, że badanie to nie polowanie na czarownice, tylko chęć poprawy współpracy, zwiększenia efektywności i najlepszego wykorzystania potencjału pracownika. Bo odpowiednio zmotywowany i usatysfakcjonowany pracownik to najlepsze, co może spotkać każdą firmę i każdego przełożonego. Taki człowiek nie tylko realizuje powierzone mu obowiązki, ale też ma cele spójne z celami organizacji.
Gotowe szablony ankiet oceny pracowników:
- Wzór ankiety: Ocena 360 — Badania wartości organizacyjnych
- Gotowy szablon: Ocena 360 — Badanie kompetencji menedżerskich
- Do pobrania: Ocena 360 — Badanie kompetencji przywódczych
Wiele innych inspiracji do badań pracowników znajdziesz na naszej stronie internetowej. Życzymy powodzenia i trzymamy kciuki za konstruktywny feedback!
***
Fragmenty wyników III edycji Badania Analityki HR 2021 publikujemy dzięki uprzejmości Anny Morawiec-Bartosik.
